بیماری آرتروز شایعترین نوع آرتریت است (نوعی بیماری که بر مفاصل شما تأثیر میگذارد). متخصصان مراقبتهای بهداشتی گاهی به این بیماری تحلیلبرنده مفصل یا OA میگویند. این بیماری زمانی رخ میدهد که غضروف پوشاننده مفاصل به مرور زمان ساییده شده و استخوانها هنگام استفاده از مفاصل آسیبدیده به یکدیگر ساییده میشوند. با گذشت زمان، آرتروز ممکن است منجر به کاهش حرکت و موثر بر کیفیت زندگی شود، اما روشهای درمانی مختلف میتوانند به کند کردن پیشرفت این بیماری کمک کنند. برای آشنایی بیشتر با علائم، انواع، علل و درمانهای آرتروز، ادامه این مطلب را مطالعه کنید. در این مقاله از اکسیرناب به بررسی انواع، علل و روشهای درمان بیماری ارتروز میپردازیم.
روشهای تشخیص بیماری آرتروز (استئوآرتریت)
برای تشخیص آرتروز هیچ آزمایش واحدی وجود ندارد. فرآیند تشخیص ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ارائه تاریخچه پزشکی:
پزشک شما اطلاعاتی درباره علائم شما، مشکلات پزشکی دیگر خودتان و اعضای نزدیک خانواده، و داروهایی که مصرف میکنید دریافت خواهد کرد و طبق آن بیماری شما را تشخیص میدهد.
- معاینه فیزیکی:
بررسی سلامت عمومی بدن، رفلکسها و مفاصل مشکلدار.
- تصویربرداری از مفاصل:
- اشعه ایکس: نشاندهنده کاهش فضای مفصلی، آسیب به استخوان، تغییر شکل استخوان، و رشد زوائد استخوانی است. آسیبهای اولیه مفصل معمولاً در اشعه ایکس قابل مشاهده نیستند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): برای مشاهده آسیبهای بافتهای نرم در مفصل و اطراف آن. MRI معمولاً برای ارزیابی مفاصلی که دچار قفلشدگی یا ناپایداری هستند، مفید است.
- آزمایش خون:
برای رد دلایل دیگر علائم و بیماری
- نمونهگیری از مایع مفصلی:
بررسی دلایل دیگر درد مفاصل مانند عفونت یا نقرس
اکسیرناب | دردهای مفصلی
دردهای مفصلی بیماری خاص و پیچیدهای است که با التهابات مزمنی که ایجاد میکند، سبب ناتوانی و اختلال در حرکت افراد میشود. با تشخیص درست و راهکارهای جدید و استفاده از محصولات طبیعی اکسیرناب، و رفع نیازهای بدن، به سلامت کلی بدن خود کمک کنید.
درمان آرتروز
بیماری آرتروز درمان قطعی ندارد، اما این بیماری لزوماً با گذشت زمان بدتر نمیشود. روشهای درمانی متعددی وجود دارند که میتوانند به کاهش علائم و پیشگیری از آرتروز کمک کنند. روشهای اصلی درمان علائم آرتروز شامل موارد زیر هستند:
- تغییرات در سبک زندگی: مانند حفظ وزن سالم و ورزش منظم.
- داروها: برای کاهش درد.
- درمانهای حمایتی: برای تسهیل فعالیتهای روزانه.
در برخی موارد که سایر روشهای درمانی مؤثر نبودهاند، ممکن است جراحی برای ترمیم، تقویت یا جایگزینی مفاصل آسیبدیده در نظر گرفته شود.
انواع آرتروز
بیماری آرتروز ممکن است بخشهای مختلفی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
این بیماری معمولاً در زانوها و لگن دیده میشود، اما میتواند در هر مفصلی رخ دهد. سایر انواع آرتروز عبارتند از:
- آرتروز دستها
- آرتروز انگشتان
- آرتروز شانه
- آرتروز ستون فقرات
- آرتروز گردن (اسپوندیلوز)
بیماری آرتروز یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که علائم ممکن است به سایر قسمتهای بدن گسترش یابد. داشتن آرتروز در یک قسمت از بدن ممکن است خطر ابتلا به آن در سایر قسمتها را نیز افزایش دهد.
علائم بیماری آرتروز
بیماری آرتروز بهعنوان یک بیماری پیشرونده میتواند به چهار مرحله تقسیم شود که این مراحل بر اساس شدت علائم و میزان آسیب به مفاصل و غضروف مشخص میشوند:
- مرحله 1 (خفیف): علائم اولیه آرتروز ظاهر میشوند، اما غضروف هنوز در وضعیت خوبی قرار دارد.
- مرحله 2 (متوسط): علائم شدیدتری بروز میکنند و غضروف نشانههای تخریب را نشان میدهد.
- مرحله 3 (پیشرفته): علائم دائمی هستند، بهویژه هنگام اعمال وزن روی مفصل آسیبدیده. غضروف مفصل تقریباً بهطور کامل از بین رفته است.
- مرحله 4 (شدید): این شدیدترین شکل آرتروز است که شامل:
- درد، خشکی و التهاب شدید
- کاهش دامنه حرکتی
- ناپایداری مفاصل، مانند قفل شدن یا خم شدن ناگهانی
- علائم دیگر مانند ضعف عضلانی، خارهای استخوانی و تغییر شکل مفاصل
در مرحله 4، معمولاً برای کاهش علائم و بهبود حرکت، عملکرد و کیفیت زندگی نیاز به جراحی برایدرمان آرتروز است.
تغییرات سبک زندگی برای بهبود بیماری ارتروز
در این بخش به مواردی که به شما در پیشگیری و جلوگیری از پیشرفت بیماری ارتروز میکند، اشاره میکنیم.
ورزش
ورزش یکی از مهمترین درمانها برای افراد مبتلا به بیماری آرتروز، صرف نظر از سن یا سطح آمادگی جسمانی است. فعالیت بدنی شما باید شامل ترکیبی از تمرینهایی برای تقویت عضلات و بهبود آمادگی کلی بدنی باشد. ممکن است فکر کنید ورزش علائم درد و خشکی مفاصل را بدتر میکند، اما ورزش منظم که شما را فعال نگه میدارد، عضلات را تقویت کرده و مفاصل را مستحکم میکند، معمولاً به بهبود علائم کمک میکند.
ورزش همچنین برای کاهش وزن، بهبود وضعیت بدنی و کاهش استرس مفید است که همگی میتوانند علائم را تسکین دهند. پزشک عمومی یا فیزیوتراپیست شما درباره فواید برنامه ورزشی و ارائه برنامهای برای انجام تمرینات در خانه با شما صحبت خواهد کرد. پیروی از این برنامه بسیار مهم است، زیرا انجام بیش از حد یا اشتباه تمرینات ممکن است به مفاصل آسیب برساند.
کاهش وزن
اضافهوزن یا چاقی میتواند آرتروز را بدتر کند، زیرا فشار بیشتری بر برخی از مفاصل وارد میکند. برای بررسی اضافهوزن یا چاقی خود، میتوانید از محاسبهگر وزن استفاده کنید. اگر اضافه وزن دارید، سعی کنید با افزایش فعالیت بدنی مداوم و داشتن یک رژیم غذایی سالم، وزن خود را کاهش دهید. پیش از شروع هر برنامه ورزشی جدید، با پزشک عمومی یا فیزیوتراپیست مشورت کنید. آنها میتوانند برنامه ورزشی مناسبی برای شما طراحی کنند. پزشک و پرستار میتوانند درباره کاهش وزن به روشی ایمن و تدریجی به شما مشاوره دهند.
داروهای تسکین درد
پزشک عمومی شما درباره داروهایی که میتوانند درد ناشی از بیماری آرتروز را تسکین دهند، با شما صحبت خواهد کرد. گاهی ممکن است ترکیبی از درمانها، مانند مسکنها، ورزش و استفاده از وسایل کمکی یا جراحی، برای کنترل درد شما نیاز باشد. نوع مسکنی که پزشک پیشنهاد میکند، به شدت درد و سایر شرایط یا مشکلات سلامتی شما بستگی دارد. داروهای اصلی عبارتند از:
پاراستامول
پزشک ممکن است برای کاهش درد کوتاهمدت ناشی از آرتروز، مصرف پاراستامول را توصیه کند. این دارو در فروشگاهها و داروخانهها بدون نسخه قابل تهیه است. اگرچه بسیاری از افراد معتقدند که این دارو چندان مؤثر نیست و معمولاً فقط در صورتی توصیه میشود که نتوانید از داروهای دیگر استفاده کنید. هنگام مصرف پاراستامول، همیشه دوز توصیهشده توسط پزشک را رعایت کنید و از حداکثر دوز ذکرشده روی بستهبندی تجاوز نکنید.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را تجویز کند که درد را با کاهش التهاب تسکین میدهند. برخی از این داروها بهصورت کرم موضعی عرضه میشوند و میتوانید آنها را مستقیماً روی مفاصل آسیبدیده استفاده کنید. این داروها بهویژه برای آرتروز زانو یا دست مؤثر هستند و میتوانند درد و تورم مفاصل را کاهش دهند. اگر کرمهای NSAIDs مؤثر نباشند، ممکن است نیاز به مصرف قرصهای NSAIDs داشته باشید. این داروها برای افراد مبتلا به برخی شرایط، مانند آسم، زخم معده یا مشکلات قلبی، مناسب نیستند. در صورت تجویز NSAIDs خوراکی، پزشک معمولاً یک داروی مهارکننده پمپ پروتون (PPI) نیز تجویز میکند. این داروها مقدار اسید معده را کاهش داده و از آسیب به پوشش معده جلوگیری میکنند.
کرم کپسایسین
اگر بیماری آرتروز دست یا زانو دارید و NSAIDs موضعی مؤثر نبودهاند، ممکن است با توجه به شرایط، کرم کپسایسین تجویز شود. این کرم با مسدود کردن پیامهای عصبی مرتبط با درد در ناحیه تحت درمان عمل میکند. برای اثرگذاری کامل ممکن است لازم باشد از این کرم برای مدت کوتاهی استفاده کنید. کرم کپسایسین را تا چهار بار در روز به مقدار کم روی مفاصل آسیبدیده بمالید، اما از استفاده آن روی پوست ملتهب یا آسیبدیده خودداری کنید. همچنین مراقب باشید که این کرم با چشم، دهان، بینی یا نواحی حساس تماس پیدا نکند.
روشهای مکمل و جایگزین
برخی افراد از روشهای جایگزین مانند طب سوزنی یا آروماتراپی استفاده میکنند. با این حال، شواهد پزشکی کافی برای اثربخشی این روشها در بیماری ارتروز وجود ندارد و به طور معمول توصیه نمیشوند.
مکملهای تغذیهای
مکملهایی مانند کندرویتین و گلوکزامین در گذشته برای آرتروز استفاده میشدند، اما شواهد قوی برای اثربخشی آنها وجود ندارد. محصولاتی مانند پودر اکسیرناب، نیز با ارائه انواع زیر مغذیها و درشت مغذیها میتواند در وضعیت سلامت کلی بدن شما، کمک کننده باشد.
کرمها و ژلها
ژلها و کرمهایی که باعث ایجاد گرما و قرمزی در پوست میشوند، اثربخشی کمی در بهبود علائم دارند.
در پایان
بیماری آرتروز یکی از شایعترین اختلالات مفصلی است که میتواند تأثیر قابلتوجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. اگرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما مدیریت صحیح آن از طریق تشخیص زودهنگام، تغییرات سبک زندگی، داروها و در موارد خاص، روشهای جراحی میتواند به کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند.
ورزش منظم، حفظ وزن سالم و استفاده از درمانهای تسکینی مانند داروهای ضدالتهابی میتوانند نقش کلیدی در کاهش درد و بهبود عملکرد مفاصل داشته باشند. علاوه بر این، مشاوره با متخصصان مراقبتهای بهداشتی برای تدوین یک برنامه درمانی متناسب با نیازهای هر فرد ضروری است. در نهایت، آگاهی از علائم اولیه و پیشگیری از عوامل خطر، بهترین راه برای کنترل و کاهش تأثیر آرتروز بر زندگی روزمره است. مراقبت از سلامت مفاصل امروز، سرمایهگذاری برای حرکت آزادانه و باکیفیت در آینده است.
منابع
https://www.niams.nih.gov/health-topics/osteoarthritis/diagnosis-treatment-and-steps-to-take
https://www.nhs.uk/conditions/osteoarthritis/treatment/
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/5599-osteoarthritis